در حالی‌که ایالات متحده سال‌ها به عنوان رهبر بلامنازع عرصه هوش مصنوعی شناخته می‌شد، حالا رقابت با چین به مرحله‌ای حساس رسیده است. مدل هوش مصنوعی DeepSeek R1، محصولی از یک پروژه‌ی دولتی چین، با عملکرد قابل‌توجه و قیمت بسیار پایین، زنگ خطر را برای غول‌های فناوری آمریکایی به صدا درآورده است. شرکت OpenAI در واکنشی بی‌سابقه، اعلام کرده که فاصله‌ی تکنولوژیک میان چین و آمریکا در حال کاهش است.

🔍 DeepSeek R1، به عنوان یک مدل متنی‌ـ‌زبانی، نه‌تنها به‌صورت رایگان و متن‌باز در دسترس قرار گرفته، بلکه عملکردی در سطح مدل‌های پیشرفته‌ی آمریکایی ارائه می‌دهد. این مدل توسط دولت چین پشتیبانی مالی و فنی شده و با هزینه‌ای حدود ۵.۶ میلیون دلار آموزش دیده؛ رقمی که در مقایسه با هزینه‌های میلیارد دلاری آموزش GPT-های OpenAI، فوق‌العاده پایین محسوب می‌شود.

📉 فشار قیمتی از سوی چین در حال تبدیل شدن به تهدیدی واقعی است. بر اساس گزارش Bernstein Research، مدل‌های DeepSeek R1 و V3 تا ۴۰ برابر ارزان‌تر از معادل‌های آمریکایی هستند. این موضوع می‌تواند شرکت‌های آمریکایی را وادار به بازنگری در مدل‌های درآمدی و قیمت‌گذاری خود کند.

💡 چین در این رقابت تنها به DeepSeek بسنده نکرده است. شرکت Baidu نیز با عرضه‌ی مدل‌هایی همچون Ernie X1 و Ernie 4.5، رقابت را به سطح جدیدی برده است. به گفته‌ی Baidu، مدل Ernie X1 عملکردی معادل DeepSeek R1 دارد اما تنها با نصف قیمت، در حالی‌که Ernie 4.5 با فقط ۱٪ قیمت GPT-4.5 از OpenAI در برخی بنچمارک‌ها نتایج بهتری نشان داده است. Baidu قصد دارد نسخه ۴.۵ این مدل را نیز از ۳۰ ژوئن به صورت متن‌باز منتشر کند، اقدامی که می‌تواند استفاده‌ی جهانی از این مدل‌ها را سرعت ببخشد.

🛡️ در آمریکا، شرکت‌هایی مانند OpenAI، Google و Anthropic از تهدیدهای امنیتی و اقتصادی این وضعیت ابراز نگرانی کرده‌اند. OpenAI هشدار داده که قوانین چین می‌توانند دولت را قادر سازند تا مدل‌هایی مانند DeepSeek را برای نفوذ به زیرساخت‌های حساس غربی و یا دریافت اطلاعات کاربران، مورد استفاده قرار دهد. Anthropic نیز در گزارش خود اعلام کرده که مدل Claude 3.7 Sonnet این شرکت، توانایی‌هایی در زمینه توسعه تسلیحات بیولوژیکی از خود نشان داده است؛ موضوعی که نشان می‌دهد حتی مدل‌های آمریکایی نیز از منظر امنیتی باید مورد بازبینی قرار گیرند.

⚡ Anthropic همچنین پیش‌بینی کرده که تا سال ۲۰۲۷، آموزش یک مدل پیشرفته هوش مصنوعی می‌تواند به ۵ گیگاوات انرژی نیاز داشته باشد – معادل برق مصرفی یک شهر کوچک. این شرکت خواستار توسعه‌ی زیرساخت برق ملی برای پاسخگویی به این نیازها شده است.

📦 Google موضعی محافظه‌کارانه‌تر اتخاذ کرده و ضمن هشدار نسبت به خطرات امنیتی، نسبت به محدودیت‌های بیش از حد در قوانین صادراتی هشدار داده است. این شرکت تأکید دارد که قوانین سختگیرانه، می‌تواند شرکت‌های آمریکایی را از فرصت‌های تجاری محروم کند و در نتیجه، چین را به بهره‌برداری بیشتر برساند.

🏛️ هر سه شرکت، خواستار رویکرد واحد فدرال در قانون‌گذاری AI شده‌اند. OpenAI پیشنهاد داده که وزارت بازرگانی ایالات متحده مسئول این چارچوب باشد. همچنین، پیشنهادهایی چون کنترل صادرات متناسب با نوع کشور مقصد (دموکراتیک یا اقتدارگرا)، سرمایه‌گذاری کلان در برق و زیرساخت، و اصلاح فرآیندهای خرید دولتی، از دیگر توصیه‌های این غول‌های تکنولوژی برای حفظ برتری آمریکا در برابر چین است.

🧭 این رقابت، نه‌فقط یک مسابقه فناورانه بلکه نبردی ایدئولوژیک میان «مدل‌های دموکراتیک» و «مدل‌های اقتدارگرا» توصیف شده است بلکه نبردی است که می‌تواند چهره آینده‌ی هوش مصنوعی در جهان را برای دهه‌های آتی شکل دهد.

منبع: IFNAA + اطلاعات تکمیلی از منابع رسمی OpenAI، Baidu، Anthropic و Google

برای آموزش های بیشتر از طریق لینک زیر، کانال یوتیوب تیم مارو دنبال کنید.